Dấu hiệu nhận biết trẻ đang có vấn đề về thị lực

Các vấn đề về thị lực ở trẻ em thường không có biểu hiện rõ ràng, đặc biệt là ở giai đoạn sớm, và trẻ nhỏ hiếm khi chia sẻ với bố mẹ về thị lực của mình. Do đó, việc cha mẹ nhận biết các dấu hiệu và đưa trẻ đi khám mắt định kỳ là vô cùng quan trọng.

Một số bệnh lý về mắt thường gặp ở trẻ nhỏ

Tật khúc xạ

Tật khúc xạ là bệnh lý phổ biến nhất ở trẻ nhỏ, đặc biệt là các em đang trong độ tuổi đi học. Có ba tật khúc xạ thường gặp nhất là cận thị, viễn thị và loạn thị. Trong một số trường hợp, trẻ có thể mắc cận thị kèm theo loạn thị hoặc viễn thị kèm theo loạn thị. Tật khúc xạ, đặc biệt là cận thị, luôn đi kèm với nguy cơ tăng độ liên tục trong suốt quá trình phát triển.

Độ cận thị cao không chỉ khiến trẻ gặp khó khăn khi tìm phương án phẫu thuật điều trị cận thị khi trưởng thành mà còn làm tăng nguy cơ gặp các biến chứng nghiêm trọng ở mắt như thoái hóa võng mạc hoặc bong võng mạc. Tuy nhiên, quá trình tiến triển của cận thị có thể được kiểm soát bằng các biện pháp như sử dụng thuốc, đeo kính đúng số, sử dụng kính áp tròng cứng ban đêm Ortho-K, hoặc sử dụng kính đa tròng theo chỉ định của bác sĩ nhãn khoa.

Một số bệnh lý về mắt khác

Tật khúc xạ khiến mắt không thể hội tụ ánh sáng đúng cách, nhưng vẫn còn nhiều tình trạng khác ở mắt trẻ nhỏ có thể ảnh hưởng đến sự chuyển động của hai mắt. Theo All About Vision, từ 5-10% trẻ nhỏ ở độ tuổi đi học được cho là có vấn đề về điều tiết và phối hợp hai mắt (eye teaming). Các bệnh lý này bao gồm:

• Lác (Strabismus): Đây là bệnh lý mà mắt không di chuyển theo hướng giống nhau khi nhìn vào một vật. Khi một mắt nhìn thẳng, mắt còn lại có thể lệch vào trong, ra ngoài, nhìn lên hoặc xuống. Lác xảy ra khi có sự mất cân bằng giữa các cơ vận nhãn.
• Nhược thị (Amblyopia): Nhược thị là tình trạng giảm thị lực không thể cải thiện được bằng cách đeo kính, dùng kính sát tròng hay phẫu thuật. Nhược thị thường chỉ xảy ra ở một mắt, tuy nhiên trong một số trường hợp có thể xuất hiện ở cả hai mắt.
• Thiểu năng hội tụ (Convergence Insufficiency): Trong tình trạng này, hai mắt không hoạt động chính xác với nhau khi nhìn vật ở gần. Nguyên nhân của tình trạng này chưa được biết rõ, nhưng có thể là do các cơ kiểm soát mắt mất khả năng duy trì tiếp xúc khi nhìn gần.

Nhận biết và điều trị kịp thời các vấn đề về mắt ở trẻ nhỏ là rất quan trọng để đảm bảo sức khỏe mắt và sự phát triển toàn diện của trẻ. Việc kiểm tra mắt định kỳ và theo dõi các dấu hiệu bất thường sẽ giúp cha mẹ phát hiện sớm và điều trị hiệu quả các bệnh lý về mắt.

Dấu hiệu nhận biết trẻ có vấn đề về thị lực

Dưới đây là một số dấu hiệu cho thấy trẻ có thể đang gặp vấn đề về thị lực mà cha mẹ nên lưu ý:

• Nheo mắt khi đọc sách hoặc xem TV: Trẻ thường xuyên nheo mắt để nhìn rõ hơn.
• Tránh các hoạt động đòi hỏi phải nhìn gần hoặc nhìn xa: Trẻ không hứng thú với việc đọc sách, sử dụng máy tính, hoặc tham gia các hoạt động thể thao.
• Không theo kịp bài giảng ở lớp: Trẻ gặp khó khăn trong việc đọc và viết, hoặc không thể theo dõi bài giảng.
• Mắt mệt mỏi hoặc đau đầu: Trẻ thường xuyên cảm thấy mắt mệt mỏi hoặc bị đau đầu.
• Dụi mắt nhiều: Trẻ dụi mắt thường xuyên, ngay cả khi không cảm thấy mệt.
• Nhạy cảm với ánh sáng: Trẻ cảm thấy khó chịu hoặc đau mắt khi tiếp xúc với ánh sáng mạnh.
• Chảy nước mắt không rõ lý do: Mắt trẻ chảy nước mắt mà không có nguyên nhân rõ ràng.
• Cúi sát hoặc cầm sách gần để đọc: Trẻ cần đưa sách hoặc đồ vật sát mặt để nhìn rõ hơn.
• Lạc chỗ hoặc dùng ngón tay để hướng dẫn mắt khi đọc: Trẻ khó theo dõi dòng chữ và cần dùng ngón tay để chỉ dẫn.
• Ngồi rất gần TV hoặc màn hình máy tính: Trẻ thường xuyên ngồi gần màn hình để nhìn rõ hơn.
• Nghiêng đầu để nhìn rõ hơn: Trẻ có thói quen nghiêng đầu để nhìn rõ vật.

Nếu trẻ có bất kỳ dấu hiệu nào trong số những dấu hiệu trên, hãy đưa trẻ đến cơ sở nhãn khoa để được thăm khám và điều trị kịp thời.

Khuyến nghị về khám mắt cho trẻ em

Nếu trẻ có bất kỳ dấu hiệu nào về vấn đề thị lực như đã đề cập, hãy đưa trẻ đến cơ sở nhãn khoa để được thăm khám và điều trị kịp thời.

Bao lâu thì trẻ em cần khám mắt hoặc kiểm tra thị lực?

• Trẻ mới sinh: Nên kiểm tra mắt ngay sau khi sinh để phát hiện các vấn đề nghiêm trọng.
• Trẻ từ 6 - 12 tháng tuổi: Khám mắt để đảm bảo sự phát triển thị lực bình thường.
• Trẻ từ 1 - 3 tuổi: Kiểm tra định kỳ để phát hiện sớm các vấn đề về thị lực.
• Trẻ từ 3 - 5 tuổi: Khám mắt để chuẩn bị cho giai đoạn học mẫu giáo và tiểu học.
• Trẻ trên 5 tuổi: Nên kiểm tra mắt hàng năm, đặc biệt khi trẻ bắt đầu đến trường.

Khuyến nghị của AOA:

Hiệp hội Nhãn khoa Hoa Kỳ (AOA) khuyến nghị rằng trẻ em nên khám mắt định kỳ hàng năm, ngay cả khi không có dấu hiệu về vấn đề thị lực. Việc kiểm tra mắt thường xuyên giúp cha mẹ nắm bắt tình trạng sức khỏe mắt của con và nhận được các chỉ định kịp thời từ các bác sĩ chuyên khoa.

Tại Bệnh viện mắt Hà Nội 2, dịch vụ "Kiểm soát cận thị tiến triển" được xây dựng để phù hợp với các bạn trong nhóm từ 06 - 12 tuổi (độ tuổi phát triển) và các bậc phụ huynh cận thị (hoặc đã từng cận thị). Mỗi bệnh nhân khi đến khám đều được thực hiện các bước khám theo quy trình kiểm soát cận thị chỉ với 03 bước cùng các trang thiết bị, máy móc hiện đại.

Trong bài viết này, chúng ta đã điểm qua những dấu hiệu cơ bản để nhận biết mà các bậc phụ huynh cần chú ý để phát hiện kịp thời và giúp các con giải quyết các vấn đề thị lực. Việc theo dõi và nhận biết sớm các dấu hiệu này không chỉ giúp con trẻ có một đôi mắt khỏe mạnh mà còn giúp ngăn chắc được các vấn đề về mắt trong tương lai. Nếu phát hiện bất kỳ dấu hiệu nào đáng lo ngại về thị lực của trẻ, các bạn nên đưa trẻ đến gặp bác sĩ mắt để được kiểm tra và tư vấn cụ thể nhất. Đặt lịch khám ngay tại: https://mathanoi2.vn/dat-lich-kham.htm

Để được tư vấn gói khám và điều trị cụ thể

Quý khách có thể liên hệ Bệnh viện Mắt Hà Nội 2 qua Hotline: 1900 277 227 hoặc E-Mail: tuvan@mathanoi2.vn. Bệnh viện khuyến khích bệnh nhân đặt lịch khám trước khi tới ít nhất 01 ngày làm việc để được ưu tiên sắp xếp lịch khám và giảm thời gian chờ đợi